SHQIPERI | KOSOVE |MAQEDONI
Abas e-libër
Të fundit

Nëse e keqja vjen papritur, frika është zgjidhje

December 2, 2019
6 minute read
43 comments
Total
0
Shares
0
0
0
0
0

Të gjithë ne po kalojmë gjendje ankthi ndaj ngjarjes së papritur të tërmetit, por pse frika është kaq e fortë dhe ndjenja është kaq e padurueshme? Si mund të shpëtojmë nga kjo ndjesi? Çfarë do të duhet t’i themi fëmijëve tanë?

Të gjithë ne po kalojmë gjendje ankthi ndaj ngjarjes së papritur të tërmetit. Natyra e kapërcen njeriun në dimensionin e saj dhe tejkalon çdo mundësi për ta kontrolluar atë, edhe pse ne shpesh e sundojmë me abuzimin që bëjnë. Këto nuk janë vetëm ditë frike, këto mbi të gjitha janë ditë reflektimi për gjithësecilin prej nesh. Ndoshta është një kujtese, paksa e ashpër, për të na kujtuar të jemi më humanë, më të mirë e të sjellshëm me njëri-tjetrin se sot mund të jemi e nesër mund të mos jemi, ja kështu, krejt papritur; të jemi më bujarë, të tregojmë përulësi dhe përgjegjësi, të mendojmë rëndësinë e gjërave në dukje të vogla, por kaq të rëndësishme si mbrojtja e natyrës, të jemi xhentile me të dhe ta kurojmë se është shtëpia jonë më e sigurtë, edhe kur çatia që kemi mbi kokë na lë. 

Nuk janë shumë sekondat e një tërmeti, por sa shumë duken kur frika të mbërthen trupin dhe mendja kërkon nxitimthi zgjidhje të menjëhershme. Goditja e parë është ALARMI. Është frika e fortë që përkthehet ndonjëherë në gjendje traume apo shoku. Kur stresori i ardhur papritur dhe me kërkcënim të mundshëm për jetën, ngjall frikë të fortë dhe e vendos trurin dhe trupin në alarm. Por cfarë do të thotë të vendosësh trupin në alarm? Pse frika është kaq e fortë dhe ndjenja është kaq e padurueshme? Si mund të shpëtojmë nga kjo ndjesi? Çfarë do të duhet t’i themi fëmijëve tanë? Si duhet të reagojmë përballë tyre? Cila është situata më kritike në përjetimin e fatkeqësive natyrore?

Të vendosësh trupin në alarm, është një reagim i “shëndetshëm” që kryen truri kur percepton se situata që ka përball është kërcënuese. Në këtë rast, truri përgatit natyralisht trupin: shton rrahjet e zemrës dhe kësisoj frymëmarrjen, pompohet më shumë gjak që trupi të marrë më shumë energji dhe të reagojë ndaj kërcënimit. Kështu ne mund të reagojmë fizikisht ose të përballemi me kërcenimin ose të largohemi, të ikim. E thënë kështu, frika është zgjidhje. Po pse nuk e durojmë dot këtë ndjesi? Frika dhe simpomat e saj fizike shkaktojnë pakënaqësi te idividi, rrahjet e zemrës trembin nga goditjet e shpeshta, dridhja e pakontrolluar e trupit dhe gjymtyrëve, ndonjëherë koka me miza apo mpirja e duarve vijnë si simptoma të pandashme me frikën dhe  kështu individi fillon të ketë frikë nga vetë frika. 

Po si mund të shpëtojmë nga kjo ndjesi? Përpara se të mendoni se frika është e keqja më e madhe, mendojeni si një e mirë e madhe. Më e keqja është tërmeti në vetvete që racionalisht nuk e kontrollojmë dot, por mund të mendojmë se cilat janë disa mendime racionale mbi tërmetin: mund të marrim informacion se si do të duhet të lëvizim dhe masat që duhet të ndërmarrim kur bie tërmet; si të sigurohemi se ndërtesa që jetojmë është e përshtatshme dhe e përgatitur që të mbajë ballë të caktuar dhe sa (këto do të duhet të pajtohet një inxhinier; nëse keni më shumë se një fëmijë, organizohuni që fëmijët të ndahen mes prindërisht, cili do merret me kë gjatë një episodi i mundshëm tërmeti; etj. 

Çfarë do të duhet t’i themi fëmijëve tanë? Si duhet të reagojmë përballë tyre? Cila është situata më kritike në përjetimin e fatkeqësive natyrore? 

Ndërkohë tregojini fëmijëve përse ndodh një tërmet dhe si zhvillohet ai, çfarë i ndodh tokës. Nuk është turp të pranoni se nuk keni informacionin e duhur ndaj mund edhe të lexoni, të përgatiteni përpara nepërmjet internetit. Ata janë shumë kuriozë të kuptojmë se çfarë është ky fenomen. Ata duan të dinë se përse tërmeti lëndon dhe kur janë këto raste. Pse shëmben ndërtesat? Tregojini të vërtetën dhe me fjalë shumë të thjeshta. Mos e ktheni tërmetin në gogol, sikundër dëgjova nga një prind, dëshmi e koleges sime, se nëse fëmija sillet keq, ndodh tërmet. Pra, përveç traumës dhe frikës, fëmija ndjen edhe faj, përgjegjësi për shkaktimin e tij. Ky arsyetim është i pamend. Lëreni sindromin e “gogolit” të flejë i qetë, dhe me fëmijën krijoni atmosferë pozitive, loje, argëtimi, mirëkuptimi. Vëreni me kujdes nëse fëmija shfaq shenja të mungesës së urisë, pagjumësisë, pyetjeve të përsëritura ndonjëherë edhe jashtë kontekstit, me siguri që duan të reduktojnë ankthin. Nëse fëmija ka kohë që nuk ha, jepini ushqim shpesh dhe pak, mirëkuptojeni që nuk ha. Tregojini me fjalë se e dini që është trembur. Dëshmoni tek ata që edhe ju jeni trembur por së bashku do t’ia dilni mbanë këto ditë. Sigurojini përqafime dhe vëmendje të shpeshta. Jepini mundësi momentesh krijimi: një vizatim, një lojë me lego, lojëra punëdore me shokë dhe shoqe të grupuara së bashku me prindërit e tyre. Mund t’i organizoni edhe te shtëpitë e njëri-tjetrit. Bashkimi social në këto situata, ka një efekt çlirues të pashoq. Kështu fëmijët përballen se përjetimi është i njëjtë. Ky është një ngushëllim në grup shumë i nevojshëm. Lërini fëmijët të bëjnë pyetje qofshin këto në dukje edhe “budallaqe”, merrjani seriozisht, degjojini dhe jepni përgjigje të sinqerta. Mos gënjeni. Nëse ju pyesin a ka njerëz të lënduar, tregojini që ka dhe mjekët po kujdesen për ata. Nëse fëmija fillon të qajë, është një shenjë e mirë, pasi e qara çliron emocionet dhe i bën ato me lexueshme. Ju keni për detyrë t’i thoni se sa mirë që ata qajnë, kështu do të ndjehen më mirë dhe se jeni aty për të. Të qash është humane dhe natyrale. 

Situate më kritike përballë këtyre fatkeqsive është situata post tërmetit dhe post alarmit. Kur individi është përballë faktit. Rimëkëmbja mund të jetë afatshkurtër, dhe këshillat më sipër qëndrojnë, por ka edhe mëkëmbje afatgjata. Kësisoj do të duhet që prindërit të ndërmarrin hapa për marrjen e një shërbimi më afatgjatë profesional. Stresi post traum është i zakonshmëm në këto situata, për të vegjël dhe të rritur. Jini vigjilent të dashur prindër të krijoni gjykimin e duhur dhe në kohën e duhur për të ndërmarrë proçesin e terapisë sa më parë të jetë e mundur. 

Fëmijët që janë më të mëdhenj, jepini mundësi të kujdesen për ata që janë më të vegjël. Tregojini atyre se sa kurajoz janë treguar dhe se vëllezërit dhe motrat më të vegjël kanë nevojë për ta. Edhe shokët me të vegjël kanë nevojë për ta. 

Prezantojini fëmijët me punën vullnetare, edhe ata që janë më të vegjël se 10, por sidomos nga mosha 10 vjeç e sipër. Bëjini edhe pjesë të punës vullnetare po të jetë e mundur. Kështu fëmijët i formohet ndjenja e altruizmit dhe rritja e ndërgjegjes apo përgjegjësisë sociale. 

Prindër të dashur, në këto ditë kemi pranë njëri tjetrin dhe Zotin tonë të madh, ngushëlluesin më të madh të shpresës!

Drnt. Denata Toçe

© Portali Shkollor – Të gjitha të drejtat e rezervuara. Ndalohet kopjimi pa lejen tonë.

Total
0
Shares
Share 0
Share 0
Share 0
Share 0
Share 0
43 comments

  31. If you’re looking for a powerful WhatsApp hash extractor or WhatsApp WART extractor, you need a reliable tool that can efficiently extract WhatsApp account details
    from Android devices. Whether you’re a digital marketer, researcher, or
    developer, our WhatsApp account extractor software provides seamless extraction of WhatsApp
    protocol numbers, hash keys, and more.

  33. Hi, I do believe this is a great site. I stumbledupon it 😉
    I will come back once again since i have book marked it.
    Money and freedom is the best way to change, may you be
    rich and continue to guide others.

  34. Steroids and endocrines can consequence to the enlargement of male breasts,
    causing man boobs. When seeing a lady with boobs the scale of honeydew
    melons. Our Pune Escorts Girls genuinely worth seeing the purchasers happy with what they’re getting.

    Pune Escorts Girls know tips on how to get their clients all collectively causing them to really feel
    great about themselves. They need all of the purchasers to be
    engaged continuously. Make conversation: If you want to meet girls with big boobs, then you’ll want
    to concentrate on having meaningful conversations with them.

    Busty Pune Escorts Girls are actually adept at giving sexy encounters which is a magnificent technique to loosen up
    in the wake of a tough day at work or simply since you want to deal with
    yourself. People who want to date Pune Escorts Girls sooner reasonably than later.
    So, the whole lot comes with profound info and loads of understanding,
    which escorts have. So, it depends upon the classification of
    escort ladies you decide and the services you require.
    That they know the design solely has 8 seconds to get your customer’s consideration before they surf on, and that they know how one can design your site so that visitors keep
    a bit of longer and ‘do’ one thing; whether that’s to choose up
    the phone and call you, or send you an e-mail, or even buy something from you.

  35. Have you ever considered about adding a little bit more than just your articles?

    I mean, what you say is valuable and all.

    But think of if you added some great graphics or video clips to
    give your posts more, “pop”! Your content is excellent but with pics and clips, this website could
    undeniably be one of the greatest in its niche. Great blog!

    betflik สล็อต

  37. топ 10 взломанных игр на android —
    это интересный способ улучшить игровой процесс.
    Особенно если вы играете на Android,
    модификации открывают перед вами большие
    перспективы. Я нравится использовать игры
    с обходом системы защиты, чтобы наслаждаться
    бесконечными возможностями.

    Моды для игр дают невероятную персонализированный подход, что погружение в игру гораздо
    интереснее. Играя с модификациями, я могу
    добавить дополнительные функции, что добавляет новые
    приключения и делает игру более
    непредсказуемой.

    Это действительно интересно, как такие модификации могут улучшить игровой процесс, а при этом с максимальной
    безопасностью использовать такие взломанные версии можно без особых проблем, если быть внимательным и
    следить за обновлениями.
    Это делает каждый игровой процесс лучше контролируемым, а возможности практически выше всяких похвал.

    Обязательно попробуйте попробовать такие игры с модами для Android — это может придаст новый смысл

  40. I really like your blog.. very nice colors & theme. Did you make this website yourself or did you hire someone to do it for you?

    Plz reply as I’m looking to create my own blog and would like to find out where
    u got this from. appreciate it

  42. After I originally left a comment I seem
    to have clicked on the -Notify me when new comments are added-
    checkbox and now whenever a comment is added I get four emails with
    the same comment. Is there a means you are able to remove me from that service?
    Kudos!

  43. Модифицированные игры андроид дают новые функции,
    позволяя полностью изменить привычный игровой процесс.
    С их помощью можно получить доступ к премиальным функциям, новые уровни
    и предметы, и пробовать новые режимы, в обычных играх нельзя.

    Особенно востребованы взлом игр андроид, которые позволяют наслаждаться
    геймплеем в любом месте, без сети, подходит для мест с плохой сетью.
    Бесконечные ресурсы, интегрированные мод меню и
    специально подготовленные мод apk дают свободу действий, позволяя адаптировать игру под собственные предпочтения.
    Моды делают игру удобнее и быстрее,
    но и превращает игровой процесс в более творческое и персонализированное занятие.
    Скачивание модов важно для геймера, а способом расширить возможности и получить
    максимальное удовольствие от
    любимых игр.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Previous Article

Shtyhet mësimi në Durrës, Tiranë dhe Lezhë, në qarqet e tjera mësimi nis nesër

December 1, 2019
Next Article

"SESI" apo "SE SI"?

December 2, 2019
Related Posts

Notice: ob_end_flush(): failed to send buffer of zlib output compression (0) in /home/albas/public_html/portali/wp-includes/functions.php on line 5427